O projekcie

#ListyHańby to projekt obywatelski, finansowany dzięki środkom pozyskanym w ramach zbiórki (zob.: zrzutka.pl/z/listyhanby) i współtworzony przez zespół Open Dialogue Foundation (z siedzibą w Brukseli) oraz kilkunastu dzielnych prawników, którzy tworzących zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez funkcjonariuszy publicznych oraz projekty wniosków o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu. Uważamy, że powinniśmy publicznie publikować ich wizerunki, krytykować i ośmieszać, skazując na społeczne potępienie i ostracyzm osoby wysługujące się rządzącej partii i nadużywające swojej pozycji, rażąco łamiących prawo, zasady przyzwoitości, czy naruszających zasady zawodowej etyki. Dlatego, co dwa tygodnie będziemy publikować nowe zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa/wniosek o postawienie przed Trybunał Stanu. Do współpracy zapraszamy też wszystkich zainteresowanych (zob. podstronę zgłoś funkcjonariusza).

Od ponad pięciu lat władzę w Polsce sprawuje PiS i podporządkowane jej instytucje. Od prezydenta-marionetki i rządu, przez parlament, atrapę Trybunału Konstytucyjnego, pseudoizby w Sądzie Najwyższym, TVP, spółki Skarbu Państwa, po wojewodów, prokuratorów, rosnącą liczbę politycznych nominatów w sądach powszechnych, usłużnych policjantów, funkcjonariuszy CBA, ABW i innych służb. Polska stała się folwarkiem partyjnych aparatczyków.

Nadużycia władzy, nepotyzm, korupcja plenią się na wszystkich szczeblach. Notoryczne łamanie Konstytucji, setki milionów dla ojca Rydzyka, dwie wieże Kaczyńskiego, hotel Banasia, propozycje korupcyjne składane Leszkowi Czarneckiemu, respiratory i maseczki Szumowskiego, wybory Sasina, prywatny Fundusz “Sprawiedliwości” Ziobry, inwigilowani Obywatele RP, szykanowane aktywistki Strajku Kobiet, policjanci gazujący posłanki i łamiący ręce manifestantkom – to tylko wierzchołek góry lodowej. Jednocześnie, obóz rządzący wyłączył niemal wszystkie mechanizmy kontroli (m.in. Trybunał Konstytucyjny, sądy, niezależną prokuraturę i służbę cywilną). Eskaluje policyjna przemoc wobec uczestników pokojowych protestów. Dlatego wzięliśmy sprawy w swoje ręce.

Każde naruszenie ma swoją twarz, a odpowiedzialność – ta moralna, dyscyplinarna, karna czy konstytucyjna – jest osobista. W przyszłości – po zmianie sytuacji politycznej i odpolitycznieniu organów ścigania – posłużą one za podstawę do pociągnięcia obecnie rządzących do odpowiedzialności, a dziś pomogą zapobiegać podobnym naruszeniom.

Nie nawołujemy do linczu. Projektu absolutnie nie należy rozumieć jako zachętę do agresji. Uważamy, że społeczeństwo, jako suweren, powinno pełnić wobec władzy rolę kontrolną, a nie poddańczą. Państwo i zatrudnieni w jego instytucjach politycy mają za zadanie chronić prawa obywateli. Każde odstępstwo od tej zasady jest naruszeniem naszych praw, złamaniem zasad demokratycznych i republikańskich, i powinno spotykać się ze sprzeciwem. Jeśli dziś o tym zapomnimy, jutro może być już za późno.

Istniejące inicjatywy zbliżone do #ListyHańby mają znacznie szerszy zakres, dokumentując nadużycia władzy publicznej. Nasz projekt zakłada eksponowanie odpowiedzialności osób za nimi stojących, w tym – w przypadku odpowiedzialności dyscyplinarnej/karnej/konstytucyjnej – ze wskazaniem kwalifikacji prawnej. Takie działania Fundacja Otwarty Dialog z sukcesem prowadzi już na obszarze postsowieckim, m.in. w autorytarnym Kazachstanie, gdzie – na bazie materiałów dowodowych od ponad 1 100 ofiar reżimu – opracowaliśmy ponad 800 profili oficjeli dopuszczających się naruszeń praw człowieka (zob. “Słudzy Reżimu” [obecnie w przebudowie]). W latach 2014-2016 – po zwycięstwie rewolucji na Majdanie – wspieraliśmy także organizacyjnie i ekspercko proces lustracji ukraińskich urzędników państwowych i funkcjonariuszy.

Fundacja Otwarty Dialog (ODF), założona w Polsce w 2009 r., występuje w obronie demokracji, praworządności i praw człowieka. Początkowo Fundacja koncentrowała swoją uwagę na krajach byłego ZSRR, jednak w 2017 r. obszar ten został rozszerzony o Polskę ze względu na postępującą nad Wisłą erozję demokracji pod rządami PiS.

W szczególności Fundacja i jej przedstawiciele zabierają głos na temat kryzysu praworządności w Polsce, zgłaszając naruszenia w tej dziedzinie odpowiednim instytucjom europejskim, w tym organom Unii Europejskiej i Rady Europy. Za tę działalność Fundacja znalazła się na celowniku rządzących (zobacz raport dokumentujący kampanię PiS przeciwko ODF). Obroniliśmy się w sądach, których wyroki ostatecznie skompromitowały obóz władzy i wysuwane przeciwko Fundacji fałszywe zarzuty (zob. np. materiał Onetu i Super Expressu na ten temat). Większość obywateli staje się jednak coraz bardziej bezbronna wobec nadużyć władzy i to dla nich – z myślą o wspólnym dobru – tworzymy tę platformę.

Wraz z zaprzyjaźnionymi aktywistami, ruchami i organizacjami społecznymi z sukcesem zorganizowaliśmy i rozliczyliśmy wiele zbiórek publicznych na zrzutka.pl, na przykład:

Ogólnopolska zbiórka #PosiłekDlaLekarza (681 162 zł); razem z darami rzeczowymi – wartość uzyskanej pomocy wyniosła 793 932,86 zł;
Cykl zbiórek na billboardy demaskujące afery państwa PiS (odpowiednio: 444 633 zł i 11 340 zł);
Zbiórka na zaległy abonament RTV chorej na raka Pani Izabeli (4 990 zł);
Zbiórka dla cierpiącego na skrajną postać autyzmu Krystiana – “Uratujmy Krystiana!” (26 957 zł).

W latach 2013-15 prowadziliśmy także akcję pomocy humanitarnej na rzecz Ukrainy, w ramach której pozyskaliśmy ponad milion złotych (zobacz podsumowanie działań tu i tu).